Συνέντευξη στον Παναγιώτη Σφαέλο
Συναντηθήκαμε με τον δημοσιογράφο Martin Banks στις Βρυξέλλες, κοντά στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, και είχαμε μια συζήτηση για τη δημοσιογραφία, τις υποθέσεις της ΕΕ και την πολιτική.
1. Τι σας έφερε για πρώτη φορά από το Ηνωμένο Βασίλειο στις Βρυξέλλες;
Η σύζυγός μου είναι Βελγίδα και γνωριστήκαμε εδώ. Ήρθα να ζήσω εδώ για μικρό χρονικό διάστημα, αλλά εξακολουθώ να είμαι εδώ.
2. Πώς άλλαξε η εργασία σας στις Βρυξέλλες την προσέγγισή σας στη δημοσιογραφία;
Καμία μεγάλη αλλαγή. Ήμουν δημοσιογράφος για 21 χρόνια πριν έρθω εδώ: οι αρχές που έμαθα/απόκτησα στο Ηνωμένο Βασίλειο εξακολουθούν να ισχύουν τώρα. Η προσέγγισή μου είναι σχεδόν η ίδια – καλά πρότυπα και ακριβές ρεπορτάζ.
3. Τι είδους ιστορίες σας αρέσει περισσότερο να καλύπτετε στην ευρωπαϊκή πρωτεύουσα;
Στο παρελθόν, η ειδικότητά μου ήταν η κάλυψη της ΕΕ και του κοινοβουλίου. Τώρα είναι η γεωπολιτική.
4. Πώς θα περιγράφατε το τοπίο των μέσων ενημέρωσης στις Βρυξέλλες σε σύγκριση με το Λονδίνο;
Δεν εργάστηκα ποτέ στο Λονδίνο, αλλά οι Βρυξέλλες έχουν τη δική τους «φούσκα» και μπορεί να είναι λίγο εσωστρεφείς. Από την άλλη πλευρά, τα μέσα ενημέρωσης στο Ηνωμένο Βασίλειο, ούτως ή άλλως τώρα, είναι μάλλον εσωστρεφή και με πολύ μικρό ενδιαφέρον για την ΕΕ.
5. Ποιες είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις για τους δημοσιογράφους που καλύπτουν τα θεσμικά όργανα της ΕΕ;
Προσπαθούν να σκάψουν κάτω από τα στρώματα των υπαλλήλων τύπου που συχνάζουν στην ΕΕ, π.χ. την Eπιτροπή και το Kοινοβούλιο, και να ανακαλύψουν ιστορίες ανθρώπινου ενδιαφέροντος.
6. Πιστεύετε ότι η ευρωπαϊκή πολιτική λαμβάνει δίκαιη κάλυψη στον διεθνή τύπο;
Πιθανώς όχι: παραμερίζεται εκτός αν πρόκειται για αρνητική ιστορία και αυτό δεν αντικατοπτρίζει το συχνά καλό έργο που κάνει η ΕΕ.
7. Σε ποιες σημαντικές εξελίξεις στην ΕΕ πιστεύετε ότι οι δημοσιογράφοι πρέπει να δώσουν μεγαλύτερη προσοχή αυτή τη στιγμή;
Μια μεγάλη είναι η συγχώνευση γνήσιων δημοσιογράφων και εκείνων που προσποιούνται ότι είναι δημοσιογράφοι, π.χ. λομπίστες… μια μεγάλη, μεγάλη διαφορά. Ένας πραγματικός κίνδυνος είναι αυτό.
8. Πόσο αποτελεσματικά πιστεύετε ότι η ΕΕ επικοινωνεί τις πολιτικές της στο κοινό;
Έχει έναν στρατό υπαλλήλων τύπου και κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί με κάποιους τρόπους, αλλά δυστυχώς εξακολουθεί να μην καταφέρνει να περάσει το μήνυμα.
9. Ποια είναι η πιο παρεξηγημένη πτυχή της πολιτικής της ΕΕ μεταξύ των μη κοινοτικών;
Πώς μπορεί να βοηθήσει την καθημερινότητά τους, π.χ. την προστασία των καταναλωτών και τα ανθρώπινα δικαιώματα… αυτά μας επηρεάζουν, αλλά λίγοι άνθρωποι συνειδητοποιούν τον ρόλο της ΕΕ σε τέτοια θέματα.
10. Πώς έχει αλλάξει το Brexit τον τρόπο που εργάζονται οι Βρετανοί δημοσιογράφοι στις Βρυξέλλες;
Έχει προκαλέσει τεράστια προβλήματα… υπάρχει πλέον μικρό ενδιαφέρον για το Ηνωμένο Βασίλειο και έχει γίνει πολύ πιο δύσκολο να μάθεις τις ιστορίες που άκουγες όταν, π.χ., οι Βρετανοί ευρωβουλευτές ήταν ακόμα εδώ.
11. Πιστεύετε ότι το βρετανικό κοινό εξακολουθεί να ενδιαφέρεται για τις υποθέσεις της ΕΕ σήμερα;
Όχι πολύ… έχουν προχωρήσει, δυστυχώς. Υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι που εξακολουθούν να ενδιαφέρονται, αλλά μειώνεται… γρήγορα.
12. Ποιες παρανοήσεις σχετικά με τις Βρυξέλλες βλέπετε πιο συχνά στα βρετανικά μέσα ενημέρωσης;
Τόσες πολλές… είναι δύσκολο να ξέρεις από πού να ξεκινήσεις. Νομίζουν ότι είναι απλώς μια συλλογή κτιρίων γεμάτα με υπερπληρωμένους ευρωκράτες. Αυτό πιθανότατα ισχύει, αλλά η ΕΕ δεν αναφέρεται καν τώρα στο Ηνωμένο Βασίλειο. Είναι πολύ λυπηρό.
13. Κατά την άποψή σας, ποια είναι η μεγαλύτερη ευθύνη ενός δημοσιογράφου που καλύπτει τα ευρωπαϊκά ζητήματα;
Να προσπαθεί να διασφαλίσει ότι όσοι βρίσκονται σε θέσεις εξουσίας θα θεωρούνται υπεύθυνοι και θα πρέπει να λογοδοτούν για τις πράξεις τους;
14. Πώς εξισορροπείτε την ταχύτητα και την ακρίβεια σε ένα πολιτικό περιβάλλον γεμάτο πολυπλοκότητα;
Το ερώτημα του ενός εκατομμυρίου δολαρίων. Απλώς κάνετε το καλύτερο που μπορείτε… η ακρίβεια είναι ζωτικής σημασίας και είναι το συμπέρασμα, αλλά, ναι, το τοπίο των μέσων ενημέρωσης τώρα είναι πολύ διαφορετικό από ό,τι ήταν πριν από μόλις 10 χρόνια, πόσο μάλλον τα 46 χρόνια που είμαι δημοσιογράφος.
15. Πώς αξιολογείτε την άνοδο της παραπληροφόρησης γύρω από την ευρωπαϊκή πολιτική;
Δεν είναι δύσκολο αυτό: Αν το μήνυμα της ΕΕ δεν φτάνει, αυτό αφήνει χώρο για άλλα πράγματα, π.χ. ψευδείς ειδήσεις. Έτσι συμβαίνει αυτό και φοβάμαι ότι θα χειροτερέψει ακόμα περισσότερο.
16. Τι σας αρέσει περισσότερο στη ζωή στις Βρυξέλλες;
Ζω έξω από το Bxl τώρα, αλλά υπάρχει ποικιλομορφία εδώ και, αν και αυτό δυστυχώς μειώνεται, σεβασμός και λίγη ευγένεια. Αυτό είναι καλό, αλλά, όπως είπαμε, αλλάζει και όχι προς το καλύτερο.
17. Εμπνέει η πόλη τη δημοσιογραφία σας με οποιονδήποτε τρόπο; Η ίδια η πόλη;
Όχι, όχι ιδιαίτερα, αλλά θαυμάζω την ποικιλομορφία της και επίσης, αξίζει να το πούμε, τον τρόπο που αγκαλιάζει τους πολιτισμούς και τις γλώσσες ειδικότερα. Αυτό ΕΙΝΑΙ εντυπωσιακό.
18. Πώς βλέπετε τις Βρυξέλλες να εξελίσσονται ως διεθνές κέντρο μέσων ενημέρωσης την επόμενη δεκαετία;
Δυστυχώς, βλέπω μια πτώση.. με την άνοδο του λαϊκισμού μπορεί να υπάρχει ακόμη μικρότερο ενδιαφέρον για την ΕΕ και το έργο που επιτελείται εδώ από τα μέσα ενημέρωσης τα επόμενα χρόνια. Μεγάλη ντροπή.
19. Τι συμβουλή θα δίνατε στους νέους δημοσιογράφους που θέλουν να καλύψουν την ΕΕ;
Αγκαλιάστε τους πολιτισμούς και την ποικιλομορφία. Είναι ακόμα ένα είδος εργαστηρίου – ένα πείραμα που βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη – και οι άνθρωποι στην ΕΕ θέλουν πραγματικά να μεταφέρουν ένα μήνυμα εκεί έξω.. ως δημοσιογράφος μπορείς να απολαύσεις να βοηθάς σε αυτό, μέχρι ενός σημείου..
20. Ποια ιστορία εργάζεστε αυτή τη στιγμή που σας ενθουσιάζει περισσότερο;
Μου αρέσει η γεωπολιτική και, με τον τρόπο που ο κόσμος εξελίσσεται τόσο ραγδαία, υπάρχει σχεδόν μια μεγάλη νέα ιστορία κάθε μέρα… όχι μόνο πού και πού.
