ΕΝΩΣΗ ΕΥΡΩΠΑΙΩΝ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΩΝ:
Η ΕΥΡΩΠΗ ΚΑΙ ΤΟ ΕΛΛΕΙΜΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ
Με την ευκαιρία των 57 ετών από την ίδρυσή της στην ιταλική πόλη Σαν Ρέμο, η ΕΕΔ καταθέτει τους προβληματισμούς της για την σχέση της οικοδόμησης μιας δημοκρατικής Ευρώπης και της συναφούς πληροφόρησης των πολιτών της
του Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου
“Τα ευρωπαϊκά θέματα, κατά κανόνα, αντιμετωπίζονται από τα μέσα μαζικής επικοινωνίας με τρόπο επιφανειακό, έντονα εθνοκεντρικό και βεβαίως αποσπασματικό. Κατά συνέπεια, παρατηρείται σε ολόκληρη την Ευρώπη ένα σοβαρό έλλειμμα πληροφόρησης, για το οποίο, όμως, την ευθύνη δεν φέρουν αποκλειστικά οι δημοσιογράφοι”.
Αυτά, μεταξύ άλλων, υπογραμμίζονται σε ένα κείμενο υπόμνημα του διεθνούς τμήματος της Ένωσης Ευρωπαίων Δημοσιογράφων (ΕΕΔ) που είχε σταλεί στον τότε πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Ρομάνο Πρόντι, ο οποίος ήταν και υπεύθυνος για την πληροφόρηση των Ευρωπαίων πολιτών.
Κατά την Ένωση Ευρωπαίων Δημοσιογράφων η οποία πρόσφατα γιόρτασε στην Αιτωλοακαρνανία τα 56 χρόνια από την ίδρυσή της “το έλλειμμα πληροφόρησης οφείλεται σε μεγάλο βαθμό και στην ακατάληπτη για το ευρύ κοινό κοινοτική γλώσσα, η οποία είναι προϊόν των πολιτικών συναλλαγών αλλά και της τεχνοκρατικής αντίληψης για τα ευρωπαϊκά θέματα της ευρωπαϊκής γραφειοκρατίας”. Η ΕΕΔ επισημαίνει επίσης ότι η Επιτροπή, από την μια, και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, από την άλλη, δεν έχουν συγκροτημένες πολιτικές πληροφόρησης, γεγονός που οφείλεται σε λαθεμένες απόψεις τους για την δημοσιογραφία, την δημοσιογραφική δεοντολογία και τις λειτουργίες στον χώρο των media.
Συγκεκριμένα, η Επιτροπή, για λόγους πολιτικούς, “δεν έχει φωνή στις χώρες μέλη και στις χώρες της διεύρυνσης, με αποτέλεσμα ο δημοσιογραφικός και πολιτικός λαϊκισμός, χωρίς κανέναν απολύτως αντίλογο, να προκαλούν τεράστιες ζημιές, τόσο στην εικόνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και στην πληροφόρηση των πολιτών” τονίζει στο υπόμνημά της η ΕΕΔ. Στο πλαίσιο αυτό, κατά την ΕΕΔ, οι εχθροί της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, που είναι και ελάχιστα φιλικοί προς τις ανοικτές κοινωνίες της ελευθερίας, της δημοκρατίας και της ανοχής, μπορούν εκ του ασφαλούς να παραπληροφορούν και να καταδημαγωγούν, χωρίς κανείς να τους απαντά. Η ΕΕΔ τονίζει ότι “η ανυπαρξία πολιτικής πληροφόρησης στο επίπεδο της Επιτροπής, συνεπώς, γίνεται στην ουσία και μοχλός αύξησης του δημοκρατικού ελλείμματος στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αν λάβουμε υπ` όψιν μας ότι η παραπληροφόρηση αποτελεί αφ` εαυτή αντιδημοκρατική πρακτική”.
Όσον αφορά στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η ΕΕΔ τονίζει ότι τα τελευταία χρόνια δεν έχει καμία απολύτως πολιτική πληροφόρησης και ενδιαφέρεται μόνον για την αύξηση των εξουσιών του. Έτσι, μειώθηκαν δραστικά οι δαπάνες των Γραφείων του στις χώρες μέλη για προσκλήσεις δημοσιογράφων στις ολομέλειες του Στρασβούργου. Επίσης, έχουν συρρικνωθεί οι επικοινωνιακοί πόροι των κατά τόπους Γραφείων του Κοινοβουλίου, με αποτέλεσμα αυτά να αναλαμβάνουν ελάχιστες πρωτοβουλίες στο επίπεδο των μέσων μαζικής επικοινωνίας. Αντίθετα, υποστηρίζει η ΕΕΔ, έχουν ενισχυθεί οι επικοινωνιακές δαπάνες των πολιτικών Ομάδων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με προφανές αποτέλεσμα την πολιτικοποίηση κομματικοποίηση της πληροφόρησης.
Μια άλλη σημαντική επισήμανση της ΕΕΔ είναι αυτή που αναφέρεται στην ανυπαρξία τηλεοπτικής κάλυψης των ευρωπαϊκών θεμάτων, τα οποία παρουσιάζονται, κατά περίπτωση, από τηλεοπτικούς σταθμούς υπό μορφήν θεάματος που δεν προσφέρει καμία απολύτως γνώση. “Η Ευρώπη θέαμα όχι μόνον δεν προσφέρει τίποτε απολύτως στην πληροφόρηση των Ευρωπαίων πολιτών, αλλά συμβάλλει και στον πλήρη αποπροσανατολισμό τους”, τονίζει η ΕΕΔ στο υπόμνημά της.
Υπό αυτές τις συνθήκες, εκτιμά η ΕΕΔ, θέματα ζωτικά για το μέλλον της Ευρώπης, όπως η διεύρυνση, η Συντακτική Συνέλευση για την θεσμική μεταρρύθμιση, το ευρωπαϊκό σύνταγμα και άλλα πολλά, είναι απρόσιτα και άγνωστα για τους Ευρωπαίους πολίτες, οι οποίοι θα κληθούν να επικυρώσουν Συνθήκες και να πάρουν μέρος σε δημοψηφίσματα. Με άλλα λόγια, η ΕΕΔ πιστεύει ότι η ζωτική για την εμβάθυνση της δημοκρατίας στην ΕΕ συνάρτηση της πληροφόρησης είναι ανεπαρκής, με άμεσο αποτέλεσμα την μεγέθυνση και του ευρωπαϊκού δημοκρατικού ελλείμματος.
Η ΕΕΔ προτείνει την έναρξη ευρέος φάσματος διαλόγου στην ΕΕ, με αντικείμενο την πλημμελή πληροφόρηση της κοινωνίας των πολιτών, η οποία στην σημερινή φάση είναι βορά των δημαγωγών, της εθνικιστικής υστερίας και μιας μερίδας αντιδημοκρατών οι οποίοι, ως εκ της ιδιότητάς τους, δεν επιθυμούν την πολιτική ολοκλήρωση της Ευρώπης.
