Η κατάσταση στην Μαριούπολη αλλά και γενικότερα στην Ουκρανία ήταν το θέμα της συζήτησης που οργανώθηκε στο πλαίσιο της έκθεσης PHOTOVISION.
Με αφορμή την φωτογραφική έκθεση του πολυβραβευμένου φωτοειδησεογράφου Βασίλη Κουτρουμάνου με τίτλο «Η ειρηνική Μαριούπολη των Ελλήνων» διοργανώθηκε συζήτηση για την κατάσταση στην Μαριούπολη αλλά και γενικότερα στην Ουκρανία σήμερα.
Η Σάγια Τσαουσίδου, Πρόεδρος της Ένωσης Ευρωπαίων Δημοσιογράφων μίλησε για τον πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και τις επιπτώσεις που έχει στον άμαχο πληθυσμό της. «Σκοτώνονται εκατοντάδες άμαχοι που δεν φταίνε σε τίποτε» τόνισε. «Είναι λυπηρό και σοκαριστικό τη σημερινή εποχή να γίνονται πόλεμοι όταν υπάρχει τρόπος μέσω της διπλωματικής οδού να λυθούν αυτά τα θέματα. Ο πόλεμος του Πούτιν κατά της Ουκρανίας πρέπει να σταματήσει τώρα. Η διεθνής κοινότητα θα πρέπει να κάνει τα αδύνατα δυνατά προκειμένου να επανέλθει η ειρήνη στην περιοχή».
Ο Βασίλης Κουτρουμάνος μίλησε για την επαφή του και το δεσμό με τους Έλληνες της Ουκρανίας μέσα από τα ταξίδια του με Έλληνες Προέδρους Δημοκρατίας αλλά και υπουργούς τα τελευταία 20 χρόνια. Με συγκίνηση αφηγήθηκε ιστορίες ζωής και εμπειρίες μοναδικές.
Ο Δρ Παναγιώτης Σφαέλος, Διεθνολόγος, μέλος του ΔΣ της Ένωσης Ευρωπαίων Δημοσιογράφων και Αντιπρόεδρος του ΚΕΔΙΣΑ ανέλυσε την γεωπολιτικές διαστάσεις του πολέμου τονίζοντας: «Ο πόλεμος δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία για τους έμπειρους γεωπολιτικούς αναλυτές που έβλεπαν εδώ και πολλά χρόνια μια τέτοια εξέλιξη. Ήδη, από τη δεκαετία του 1990 ο Καθηγητής Τζορτζ Κέναν είχε προβλέψει ότι η ανατολικη επέκταση του ΝΑΤΟ θα ήταν «η αρχή ενός νέου Ψυχρού Πολέμου. Οι Ρώσοι, εν καιρώ, θα αντιδράσουν. Νομίζω ότι είναι τραγικό λάθος».
Πράγματι, το 1990 οι Δυτικοί ηγέτες είχαν διαβεβαιώσει την Ρωσία ότι το ΝΑΤΟ δεν θα επεκτεινόταν «ούτε μια ίντσα» στην Ανατολική Ευρώπη. Οι υποσχέσεις δεν τηρήθηκαν και το ΝΑΤΟ επεκτάθηκε από το 1997 και μετά σε όλη την Ανατολική Ευρώπη περικυκλώνοντας έτσι την Ρωσία. Οι γεωπολιτικές ισορροπίες διαταράχτηκαν καθώς η προοπτική ένταξης της Ουρανίας στους Ευρωατλαντικούς θεσμούς (εγγεγραμμένη στο Σύνταγμα της Ουκρανίας) αποτέλεσε κόκκινο πανί για την Ρωσία που ένιωσε να απειλείται από το ΝΑΤΟ.
Έχει και η Δύση λοιπόν ευθύνη γι’ αυτή την κατάσταση. Δεν επέβαλε καμία πραγματική κύρωση για την ρωσική επεμβαση στην Κριμαία το 2014 αλλά δεν έκανε και τίποτα για την εφαρμογή των Συμφωνιών του Μινσκ ενώ άφησε να σκοτώνονται άμαχοι Ουκρανοί και Ρώσοι στην Ανατολική Ουκρανία εδώ και οχτώ χρόνια. Άφησε να γιγαντωθεί το νεοναζιστικό Τάγμα του Αζόφ που «ξεπλένεται» (;) επειδή πολεμάει για την ελευθερία της Ουκρανίας.
Η ΕΕ έχει επίσης ευθύνη διότι δεν προχώρησε σε μια αυτόνομη αμυντική πολιτική και δεν μπόρεσε όλα αυτά τα χρόνια να φέρει τη Ρωσία κοντύτερα στη Δύση και να μπει σε μια πορεία εκδημοκρατικοποίησης». Και συνέχισε: «Δικαιολογείται θα μου πείτε μια εισβολή για αυτούς τους λόγους; Σίγουρα όχι καθώς όταν μια χώρα καταφεύγει στην ωμη βία χάνει όποιο δίκαιο έχει. Όμως, αυτός ο πόλεμος δεν είναι μόνο ανάμεσα σε Ουκρανία και Ρωσία αλλά έχει και παγκόσμιες διαστάσεις. Μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, οι ΗΠΑ έγιναν μονοκρατορία σε μια διαδικασία Pax Americana όμως τώρα αναδύονται νέες δυνάμεις στον κόσμο. Η Κίνα είναι η νέα υπερδύναμη. Ρωσία και Kίνα με τους δορυφόρους τους θέλουν να ελέγξουν την Ευρασία, την λεγόμενη «Ηeartland» κατά Χάλφορντ Μακίντερ. Ο ανταγωνισμός είναι μεγαλος. Ο κόσμος γίνεται πολυπολικός και οι συγκρούσεις θα είναι συνεχείς για ζωτικά γεωπολιτικά συμφέροντα.
Η Ελλάδα λέει ότι βρίσκεται στην σωστή πλευρά της ιστορίας. Συμφωνούμε. Θα πρέπει όμως ταυτόχρονα με την καταγγελία της ρωσικής εισβολής να θυμίζει σε όλους και την τουρκική εισβολή και κατοχή επί 48 χρόνια από την «ειρηνοποιό» Τουρκία, η οποία δεν εφαρμόζει κυρώσεις για τη Ρωσία αλλά μεσολαβεί για την ειρήνευση! Κυρώσεις δεν πρέπει να υποστεί μόνο η Ρωσία αλλά και η Τουρκία. Το διεθνές δίκαιο δεν εφαρμόζεται κατά το δοκούν. Ισχύει πάντα σε όλες τις βίαιες επεμβάσεις. Μάλιστα, για να είμαστε δίκαιοι δεν είναι μόνο η Ρωσία μια ηγεμονική δύναμη που καταλύει βίαια την κυριαρχία άλλων κρατών, είναι και οι ΗΠΑ που βομβάρδισαν τη Γιουγκοσλαβία το 1999, εισέβαλαν στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν (ενώ τελικά δεν υπήρχαν όπλα μαζικής καταστροφής!) και αδιαφορήσαν όταν ο Αττίλας έμπαινε στην Κύπρο».
Ο Θεόδωρος Γιαννόπουλος, τεταρτοετής φοιτητής του τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς μίλησε για την οπτική ενός νέου εν δυνάμει διεθνολόγου που παρακολουθεί με ενδιαφέρον και αγωνία την εξέλιξη του πολέμου: «Το ελληνικό στοιχείο βρίσκεται εκεί από την αρχαιότητα. Η χερσόνησος της Κριμαίας, για παράδειγμα, ήταν γνωστή ως Ταυρίδα. Οι Έλληνες ίδρυσαν αποικίες στις ακτές της σημερινής Ουκρανίας κατά τον 6ο αιώνα π.Χ. Μέσα στα χρόνια, η ελληνική παρουσία, άνθησε και μεγαλούργησε, ασχολήθηκε με τις τέχνες, τα γράμματα και το εμπόριο. Το τελευταίο μάλιστα, ήταν και αυτό βοήθησε τους Έλληνες να αναπτυχθούν περαιτέρω στην περιοχή. Το λιμάνι της Οδησσού δε, λειτούργησε και ως η έδρα της Φιλικής Εταιρείας το 1814, η οποία όπως γνωρίζουμε προετοίμασε την Επανάσταση του 1821.
Στους επόμενους αιώνες η ελληνική κοινότητα εξακολουθούσε να ήταν ενεργή. Οι περισσότεροι από αυτούς ήταν εγκατεστημένοι σε διάφορα χωρία γύρω από το Ντονέτσκ και τη Μαριούπολη. Η ελληνική γλώσσα και το ελληνικό στοιχείο παρέμειναν ζωντανά, παρά τις εκκαθαρίσεις του Σοβιετικού καθεστώτος το 1937, ενώ στη Μαριούπολη σήμερα, εξακολουθεί και υπάρχει μια ελληνική κοινότητα που αριθμεί γύρω στους 100.000 ανθρώπους». Και τελείωσε λέγοντας: «Θέλει τεράστια μαεστρία για να μπορέσει να μετατραπεί η υποστήριξη της Ελλάδας στην Ουκρανία σε ένα διπλωματικό κεφάλαιο για τη χώρα. Εννοείται πως η επιθυμία της χώρας μας είναι να τελειώσουν όσο το δυνατό συντομότερα οι εχθροπραξίες. Δυστυχώς όμως, είναι κάτι που δεν βλέπω να γίνεται σύντομα. Εφόσον συνεχιστεί ο πόλεμος στην Ουκρανία, η Ελλάδα θα κληθεί να απαντήσει σε νέες προκλήσεις, με κυριότερη από αυτές, το ενεργειακό της έλλειμμα. Αυτό μπορεί να αντιμετωπιστεί είτε μέσω ΑΠΕ είτε με το να παραμείνουν ανοικτές ορισμένες λιγνιτικές μονάδες, τουλάχιστον για λίγο ακόμα καιρό. Μακροπρόθεσμα όμως, πιστεύω πως θα πρέπει να προχωρήσει στην υλοποίηση του αγωγού East Med, μαζί με την Κύπρο και το Ισραήλ, ενός σχεδίου που μπορεί να αλλάξει την γεωπολιτική σκακιέρα στην Ανατολική Μεσόγειο. Αυτό προϋποθέτει όμως, πως θα φαίνεται αξιόπιστη χώρα στα μάτια των Ευρωπαίων. Για να γίνει αυτό, θα πρέπει να διατηρήσει τη δυναμική που έχει αποκτήσει με την βοήθεια στην Ουκρανία, και να επεκταθεί και σε άλλους τομείς».
Την εκδήλωση χαιρέτισε ο Γιάννης Θεοδωρακόπουλος, Πρόεδρος του ΠΣΑΤ.
Στη συζήτηση που ακολούθησε πήραν μέρος οι φοιτητές και οι παρευρισκόμενοι που τοποθετήθηκαν όλοι κατά της εισβολής στην Ουκρανία και ευχήθηκαν να τελειώσει σύντομα αυτός ο πόλεμος.
Η ιστορική έκθεση με τίτλο: «Η ειρηνική Μαριούπολη των Ελλήνων» του βραβευμένου φωτορεπόρτερ Βασίλη Κουτρουμάνου ξεκίνησε το ταξίδι της από την Ελληνική Φωτογραφική Εταιρεία και θα ταξιδέψει σε όλη την Ελλάδα δίνοντας την ευκαιρία σε πολλούς συμπατριώτες μας να δουν την Μαριούπολη και τη ζωή των Ελλήνων εκεί μέσα από το φωτογραφικό φακό του Βασίλη Κουτρουμάνου. Οι φωτογραφίες αποτυπώνουν τη ζωή και τις δραστηριότητες του ελληνισμού της Μαριούπολης, όπως τα κατέγραψε με το φακό του ο γνωστός φωτορεπόρτερ από παλαιότερο οδοιπορικό του στην Ουκρανία, την Μαύρη θάλασσα, το Κίεβο την Μαριούπολη και το Σαρτανά. Μάλιστα ο Β. Κουτρουμάνος στο παρελθόν έχει τιμηθεί από το Δήμο της Μαριούπολης, που σήμερα έχει σχεδόν ισοπεδωθεί από τη ρωσική εισβολή, καθώς στάθηκε εμπνευστής και δημιουργός της μεγάλης σχολικής βιβλιοθήκης του δημοτικού σχολείου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα έσοδα από την πώληση των φωτογραφιών θα διατεθούν σε ομογενείς μας από την περιοχή της Μαριούπολης, οι οποίοι φιλοξενούνται από το αδελφοποιημένο Δήμο Ζωγράφου.
