Γράφει ο Δρ. Παναγιώτης Σφαέλος, Γ.Γ. Ελληνικού Τμήματος AEJ∗
Καθώς φτάνει κάποιος στην Ταϊβάν (Δημοκρατία της Κίνας) – ένα καταπράσινο νησί στον Ειρηνικό Ωκεανό που οι Πορτογάλοι θαλασσοπόροι ονόμασαν Φορμόζα (που σημαίνει όμορφο νησί) – αντιλαμβάνεται την τεχνολογική πρόοδο, την ευημερία, την φιλοδυτική δημοκρατική κουλτούρα που επικρατεί αλλά και την ισχυρή παράδοση. Οι άνθρωποι είναι απλοί ευγενικοί και φιλόξενοι και σε κάνουν να νιώθεις οικεία. Στην δημοσιογραφική αποστολή που συμμετείχα, γνώρισα την Ταϊβάν και τους ανθρώπους της. Παρά τα προβλήματα που έχει με την Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, η Ταϊβάν έχει καταφέρει να σταθεί επάξια στο παγκόσμιο στερέωμα ακόμα και χωρίς της πλήρη αναγνώριση της διεθνούς κοινότητας.
Τεχνολογία και ανάπτυξη
Η Ταϊβάν είναι μια χώρα με ταχύτατα αναπτυσσόμενη οικονομία και τεχνολογική πρωτοπορία. Η Ταϊβάν παράγει την πλειοψηφία των microchips όλων των σύγχρονων τεχνολογικών προϊόντων. Γνωρίσαμε από κοντά την τεχνολογική έρευνα και τις τεχνολογικές καινοτομίες της Ταϊβάν, καθώς επισκεφθήκαμε το Ινστιτούτο Βιομηχανικής Τεχνολογικής Έρευνας της Ταϊβάν το οποίο προωθεί την έρευνα στη νέα τεχνολογία και την καινοτομία, ιδιαίτερα στου τομείς της τεχνητής νοημοσύνης, των έξυπνων συσκευών, της υγείας και του περιβάλλοντος. Το εν λόγω ίδρυμα έχει βραβευτεί με 100 διακρίσεις από το 2008 μέχρι σήμερα.
Σύμφωνα με το Εθνικό Συμβούλιο Ανάπτυξης της Ταϊβάν, το οποίο επισκεφθήκαμε, η χώρα έχει έξι στρατηγικούς στόχους από το 2020 και μετά: 1) έρευνα και ανάπτυξη τεχνολογίας για τις βιομηχανίες πληροφοριών και ψηφιακών τεχνολογιών, 2) έρευνα και ανάπτυξη τεχνολογιών στον κλάδο της κυβερνοασφάλειας, 3) δημιουργία πλατφόρμας για τον κλάδο της υγείας, η οποία θα ενσωματώνει υλικά της Taiwan Biobank και της Εθνικής Ερευνητικής Βάσης Δεδομένων Ασφάλισης Υγείας, 4) προώθηση βιομηχανιών εθνικής άμυνας και στρατηγικής, εγχώρια ναυτική βιομηχανία και οι βιομηχανίες αεροσκαφών, 5) προώθηση βιομηχανίας πράσινων και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, 6) σταθεροποίηση των κύριων αλυσίδων εφοδιασμού, συμπεριλαμβανομένων της ενέργειας, των τροφίμων, των καθημερινών αναγκών, των ιατρικών προμηθειών, της ανακούφισης από καταστροφές κ.α.
Κλιματική Αλλαγή
Το Υπουργείο Περιβάλλοντος μας ενημέρωσε ότι μέχρι το 2050, η Ταϊβάν θέλει να πετύχει μηδενικές εκπομπές άνθρακα. Αυτός ο στόχος επιμερίζεται σε 12 στρατηγικούς τομείς: 1) αιολική/ηλιακή ενέργεια, 2) υδρογόνο, 3) καινοτόμος τεχνολογία, 4) αποθήκευση ενέργειας, 5) εξοικονόμηση ενέργειας, 6) δέσμευση άνθρακα και αποθήκευση, 7) ηλεκτροκίνηση, 8) ανακύκλωση 9) καταβόθρες άνθρακα, 10) πράσινη διαβίωση, 11) πράσινη οικονομία, 12) δίκαιη μετάβαση.
Εξωτερική πολιτική και Άμυνα
Η κύρια απειλή εθνικής ασφαλείας της Ταϊβάν προέρχεται από την Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας (PRC) η οποία θεωρεί την Ταϊβάν ως μέρος της επικράτειας της (One China Principle). Η Ταϊβάν έχει αξιολογήσει τον κίνδυνο και έχει θεσπίσει το Συμβούλιο Ηπειρωτικών Υποθέσεων (Council of Mainland Affairs), το οποίο είναι ανεξάρτητο από το Υπουργείο Εξωτερικών και ασχολείται αποκλειστικά με τη Κινέζικη ενδοχώρα. Μάλιστα, ο Αναπληρωτής Υπουργός του Συμβουλίου Ηπειρωτικών Υποθέσεων Jan Jyh-Ηorng εξήγησε στην συνέντευξη τύπου, ότι «αν αντιμετωπίζαμε τις σχέσεις Ταϊβάν – Κίνας ως μέρος των εσωτερικών υποθέσεων, δεν θα μπορούσαμε να διαχωρίσουμε σωστά την Ταϊβάν από την ηπειρωτική Κίνα. Εάν θεωρούσαμε τις σχέσεις μας με τη Κίνα ως “εξωτερικές υποθέσεις”, η Κίνα δεν θα τολμούσε να αλληλεπιδράσει μαζί μας – επειδή το Πεκίνο επιμένει ότι η Ταϊβάν είναι μέρος της Κίνας. Aκόμα και αν τους καλέσουμε, δεν θα σηκώσουν το τηλέφωνο! Αν τους στείλουμε μήνυμα με φαξ, δεν απαντούν. Ακόμα κι αν θέλουμε να προσκαλέσουμε κάποιους από τους ανθρώπους τους στην Ταϊβάν ή θέλουμε να στείλουμε κάποιους αξιωματούχους στην ηπειρωτική Κίνα για κάποιες ανταλλαγές, όλοι λένε όχι».
Η Ταϊβάν λοιπόν αντιμετωπίζει την αδιαφορία της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας ενώ δέχεται απειλές στο Στενό της Ταϊβάν. Ο Υπουργός Εξωτερικών της Ταϊβάν, Josef Wu, μας είπε ότι το Πεκίνο εργάζεται «πολύ σκληρά» για να απομονώσει την Ταϊβάν με διάφορους τρόπους, μεταξύ άλλων εμποδίζοντάς την να αποκτήσει καθεστώς παρατηρητή στον ΟΗΕ και στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Η Κίνα απειλεί καθημερινά την Ταϊβάν. Όπως τονίζει χαρακτηριστικά ο Υπουργός Εξωτερικών: «ο,τι κάνουμε, ό,τι λέμε, είναι προκλητικό για την Κίνα … Το γεγονός ότι η Ταϊβάν είναι δημοκρατία αποτελεί πρόκληση για την Κίνα».
Σε ερώτηση της αποστολής μας προς το Εθνικό Ινστιτούτο για Ερεύνα στην Άμυνα και την Ασφάλεια για τον πόλεμο στην Ουκρανία, οι επιτελείς μας απάντησαν ότι έχουν μελετήσει την περίπτωση της Ουκρανίας και γνωρίζουν πόσο επικίνδυνη είναι η διεθνής απομόνωση και πόσο σημαντική είναι η διεθνής υποστήριξη της Ταιβάν. Τόνισαν ότι ανησυχούν για το ενδεχόμενο η Ρωσία να βοηθήσει την Κίνα σε περίπτωση εισβολής της δεύτερης στην Ταϊβάν. Η Ταϊβάν εξοπλίζεται στρατιωτικά άλλα και σε επίπεδο παραπληροφόρησης και υβριδικού πολέμου.
Η γεωπολιτική θέση της Ταϊβάν είναι σημαντική καθώς βρίσκεται στη Νότια Σινική Θάλασσα ενώ το στενό της Ταϊβάν είναι σημείο σύγκρουσης με την Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας. Η ασφάλεια του Στενού της Ταϊβάν είναι πολύ σημαντική για τη διεθνή ναυσιπλοΐα και το παγκόσμιο εμπόριο.
Εσωτερική ασφάλεια
Ο Επίτροπος του Εγκληματολογικού Γραφείου (Criminal Investigations Bureau) Yew-Woei Chou μας ενημέρωσε για τις στρατηγικές της υπηρεσίας για το διεθνές έγκλημα, το οργανωμένο έγκλημα, το οικονομικό έγκλημα, τη διακίνηση ναρκωτικών και το ηλεκτρονικό έγκλημα. Όπως τονίζει, είναι επιτακτική ανάγκη η άμεση ένταξη της Ταϊβάν στην Interpol για την καλύτερη αντιμετώπιση του διασυνοριακού εγκλήματος. Ήδη, το CIB συνεργάζεται με άλλες χώρες. Όμως, με την ένταξη της Ταϊβάν στην Interpol θα μπορούσε να μοιραστεί σημαντικές πληροφορίες που θα βοηθούσαν στην εξάρθρωση διεθνών κυκλωμάτων. Επίσης, υπάρχει και ένα τμήμα του CIB που ασχολείται με τα θέματα ασφαλείας και εγκλημάτων στο Στενό της Ταϊβάν (Cross Strait Affairs Division). Όσον αφορά τη δημόσια τάξη, ο Επίτροπος μας διαβεβαίωσε ότι υπάρχει ασφάλεια στους δρόμους της Ταϊπέι με τη χρήση καμερών αλλά και την αυστηρή αστυνόμευση. Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι το ηλεκτρονικό έγκλημα σύμφωνα με τον Επίτροπο.
Ανθρωπινά δικαιώματα
Τα ανθρώπινα δικαιώματα προστατεύονται στην Ταιβάν, υπάρχει ελευθεροτυπία, πλουραλισμός και ελεύθερες δημοκρατικές εκλογές. Το 2020, το Freedom House κατέταξε την Ταιβάν ως την δεύτερη πιο ελεύθερη χώρα της Ασίας μετά την Ιαπωνία.
Οι εκλογές του 1996 σηματοδότησαν ένα ιστορικό ορόσημο για την Ταϊβάν καθώς ήταν οι πρώτες άμεσες προεδρικές εκλογές της χώρας.
Είναι επίσης σημαντικό να τονίσουμε ότι η Πολιτεία τιμά την ιστορία των 22.000 αντιφρονούντων που διώχθηκαν από το καθεστώς την περίοδο 1949-1992 σε ειδικό Μουσείο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο οποίο ξεναγηθήκαμε.
Κουλτούρα και παράδοση
Κατά την επίσκεψη μας, γευτήκαμε την εξαιρετική τοπική κουζίνα με τις ξεχωριστές γεύσεις αλλά βιώσαμε και τον τρόπο ζωής της Ταϊπέι, με τις ολονύκτιες αγορές και την ζωντάνια του κόσμου. Γνωρίσαμε την τοπική κουλτούρα και ατμόσφαιρα. Η παράδοση είναι πολύ ισχυρή στην Ταιβάν. Επισκεφθήκαμε το Εθνικό Μουσείο όπου κρατούνται οι εθνικοί θησαυροί που σώθηκαν από την Κίνα το 1949. Εντυπωσιαστήκαμε από το μεγαλοπρεπές μνημείο του Τσιάνγκ Κάι-Σεκ αλλά και από το Προεδρικό Μέγαρο και το Guest House, που χτίσθηκαν κατά την ιαπωνική κτήση της Ταϊβάν.
Η αρχιτεκτονική της Ταϊπέι είναι εκπληκτική με επιβλητικά κτήρια και τον εντυπωσιακό Πύργο 101 από όπου απολαύσαμε την υπέροχη θέα της πόλης. Υπάρχει ανοικοδόμηση στην πόλη της Ταϊπέι ενώ εντύπωση κάνουν οι πολύ καλές υποδομές.
Συνολικά, η Ταϊβάν έχει κάνει άλματα σε οικονομικό και πολιτικό επίπεδο. αν και βρίσκεται αποκλεισμένη από διεθνείς οργανισμούς λόγω της διαμάχης με την Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας. Δεν αναγνωρίζεται από όλες τις χώρες ενώ οι διπλωματικές σχέσεις της με χώρες όπου υπάρχει έντονη κινεζική παρουσία είναι σε πάρα πολύ χαμηλό επίπεδο. Εντούτοις, η Ταϊβάν έχει καλλιεργήσει ισχυρούς δεσμούς με τις ΗΠΑ άλλα και την Δύση εν γένει κάτι το όποιο θα της φανεί χρήσιμο σε μια ενδεχόμενη σύγκρουση με την Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας. Έχει ισχυρή αμυντική θωράκιση ενώ διαπρέπει στις νέες τεχνολογίες που είναι χρήσιμες σε ενδεχόμενο πόλεμο με την Κίνα. Η Ταϊβάν είναι ανοικτή σε διεθνείς συνεργασίες και θέλει να ενταχθεί σε διεθνείς οργανισμούς.
∗Το κειμενο βασίζεται σε δημοσιογραφική αποστολή στην Ταϊβαν
